ერთადერთი მიწისქვეშა ქალაქი მსოფლიოში, სადაც ყველაფერი მარილისგანაა გაკეთებული

მსოფლიოში უამრავი მიწისქვეშ გამოკვეთლი ქალაქია, მაგრამ მათ შორის, მიწის ნაცვლად  მარილისგან გამოკვეთილი მხოლოდ ერთადერთია. ეს გახლავთ ერთადერთი და უნიკალური მარილის ქალაქი მთელ დედამიწაზე.

მარილის ქალაქი პოლონეთში მდებარეობს კრაკოვთან ახლოს. შეიქმნა ის ძველ მაღაროში, სახელად "ველიჩკა". ეს ფანტასტიკური ქალაქი 100 მეტრის სიღრმეზეა. აქვს სხვადასხვა დონეები და თითეულ მათგანზე განთავსებულია არქიტექტურის ნამდვილი ნიმუშები. მთელი ქალაქი, ყოველი მისი ელემენტი, ყველაფერი გამოქანდაკებულია მარილისგან.

პომპეის ქვეშ აღმოჩნდა გვირაბების მთელი სისტემა

ვულკან ვეზუვის მიერ განადგურებული პომპეის ქვეშ ახლახანს მეცნიერებმა აღმოაჩინეს გვირაბების სისტემა. მეცნიერები განაგრძობენ გათხრებს. მათ მოახერხეს ქალაქის ქვეშ არსებული გვირაბების სისტემაში შეღწევა. ჯერჯერობით მოხერხდა მხოლოდ პომპეის ქვეშ არსებული ცენტრალური გვიარებების გათხრა, რომელიც გადაჭიმულია მთელ სიგრძეზე. არქეოლოგებმა მიაკვლიეს  სადრენაჟო სისტემასაც, საიდანაც წვიმის წყალი სადინარი არხებით ჩაედინებოდა ქალაქიდან ზღვაში.

უცნაური ვარდისფერი ტბა ჰილერი

ჰილერის ტბა ითვლება ბუნების ულამაზეს გამოცანად, ვინაიდან ის ვარდისფერია. ტბა მდებარეობს კუნძულ მიდლზე ავსტრალიის დასავლეთ სანაპიროსთან. პირველად ეს ტბა აღმოაჩინეს მონადირეებმა მე-19 საუკუნეში. ტბა მარილიანია, ამიტომ გადაწყვიტეს  ახლომახლო ადგილებიდან მარილის მოპოვება. მაგრამ რამდენიმე წელიწადში წარმოება დაიხურა დაბალი რენტაბელობის გამო. ტბის მიმართ მეცნიერული ინტერესი ბოლო დროს გაღვივდა.

ეს უცნაური ტბა მდებრაეობს მარილის საბადოების ტაფობში. სანაპირო ზოლი 600 კმ-ია. მაგრამ ყველაზე საინტერესო დაფარულია წყალში, ის ხომ ვარდისფერია. ზემოდან თუ დახედავთ, ტბა ოვალური ფორმის თეფშს წააგავს.

ტამპლიერთა მისტიკით მოცული ისტორია, რომელიც დღესაც არ აძლევს მოსვენებას მკვლევარებს

ტაძრელ რაინდთა ორდენის ისტორია კვლავ ბურუსითაა მოცული და ბევრ კითხვას ბადებს, რომელზეც პასუხის გაცემას მუდმივად ცდილობენ  მკვლევარები, მათ  შორისაა შუა საუკუნეების სპეციალისტი ლუი შერპანტიე. შერპანტიეს მიაჩნია, რომ ტამპლიერები იყვნენ არა იმდენად ბერები რამდენადაც მისიონერები. მათი ევროპული ცივილიზაციის შექმნისთვის  მომზადება დაიწყო ჯერ კიდევ მე-5 საუკუნეში იმ ადამიანთა მიერ, ვისაც მსოფლიოს მომავალი ადარდებდა და გულთან ახლოს მიჰქონდა. შერპანტიეს აზრით, ამ  პროცესის დამაგვირგვინებელი ეტაპი გახლდათ ტაძრელთა "ექსპედიცია" იერუსალიმის სამეფოში, სადაც მათ შეძლეს ისეთი დოკუმენტების მოპოვება, რამაც ორდენს მისცა ცოდნა წარსულ ცივილიზაციებზე. ზოგიერთი მკვლევარი კი თვლის, რომ ტაძრელებმა  გრაალი მოიპოვეს.

საიდუმლოებით მოცული მონაპოვრის ვერსია, რა თქმა უნდა, ერთი შეხედვით ფანტასტიკას ჰგავს, მაგრამ ბოლო დროს, მეცნიერები უფრო ხშირად საუბრობენ იმაზე, რომ ანტიკურ დროში და უფრო ადრეც არსებობდა ცივილიზაციები, რომლებიც ფლობდნენ განსაცვიფრებელ ცოდნას. იმ შორეულ წარსულში მათ აღმოაჩინეს ენერგიისა და მატერიის საიდუმლო.

უცნაური მირაჟი კუნძულ კრეტაზე

კუნძულ კრეტის სამხრეთ სანაპიროზე, ციხესიმაგრე ფრანკ კასტელოსთან თითქმის რეგულარულად შეგიძლიათ თვალყური ადევნოთ უცნაურ მოვლენას "დროსოლიდეს" ( რაც ქართულად ცვარს ნიშნავს). ამ მოვლენას ადგილი აქვს  შუა ზაფხულში, თენებისას, როცა ჰაერში ხდება ნამის კონდესირება. თვითმხილველების თქმით, მათ თვალწინ, ძველი ციხესიმაგრის ახლოს, ზღვის ზედაპირზე არაერთხელ გამოჩენილა ასობით მეომრის  თავგანწირული ბრძოლის ბუნდოვანი ჩვენება, მირაჟი. ისმის ყიჟინა და იარაღის ჟღარუნის ხმა. ხანდახან ბრძოლა უხმაუროდ მიმდინარეობს. თვითმხილველთა თქმით, საოცარი ხილვა მოდის ნელ-ნელა ზღვის მხრიდან და ქრება ციხესიმაგრის კედლებში. მე-19 საუკუნის შუა ხანებში ამ ადგილზე მოხდა ბრძოლა ბერძნებსა და თურქებს შორის. თვითმხილველები ამბობენ, რომ სწორედ ამ შეტაკების მონაწილე ფანტომებს ხედავენ ისინი.

მიწისქვეშა ქალაქები კაპადოკიაში

კაპადოკიის ტერიტორიაზე არსებული მიწისქვესა ქალაქების შესახებ ყველას სმენია. ამ ტერიტორიაზე აღმოჩენილია ოცდათექვსმეტი მიწისქვეშა ქალაქი. მათ შორის, ყველაზე დიდი და შთამბეჭდავი გახლავთ ქაიმაკლი და დერინკუი.

ქაიმაკლი ცამეტ სართულიანია, მაგრამ მხოლოდ ხუთ სართულზეა დაშვებული მნახველთა შესვლა. დანარჩენ სართულებზე მიმდინარეობს კვლევითი სამუშაოები. პრაქტიკულად ყველა მიწისქვეშა ქალაქი ერთმანეთს ჰგავს. განსხვავება მხოლოდ ზომებშია. ისინი ერთმანეთთან გვირაბებითაა დაკავშირებული.

ანტარქტიდაზე აღმოჩენილი მიწისქვეშა სამყაროს ჩასასვლელი

დედამიწის ცენტრთან ახლოს მდებარე იდუმალ მიწისქვეშა სამყაროზე გადმოცემებს პრაქტიკულად ყველა ხალხის ლეგენდაში აღმოაჩენთ. შესაძლოა იმ სამყაროს ჩასასვლელი  არქტიკაში ან თუნდაც ანტარქტიდაშია.

ქრონოვიზორი, რომელიც ვატიკანს წარსულისა და მომავლის დანახვის საშუალებას აძლევს

 

უკანსკნელ ხანს ამ ხელსაწყოს განხილვა მიმდინარეობს მრავალრიცხოვან პუბლიკაციებში. "Chronovisor"- ყოვლად დაუჯერებელი ხელსაწყო, ვატიკანის მრავალთაგან  კიდევ ერთ  სავარაუდო საიდუმლოებას წარმოადგენს. გადმოცემით, ხელსაწყო მომხმარებელს საშუალებას აძლევს იხილოს მომავალი და  წარსულის მოვლენები.

კონსპიროლოგები ირწმუნებიან, რომ საიდუმლო მოწყობილობა არის უდიდესი და საგულდაგულოდ დაცული საიდუმლო. ისინი ამბობენ, რომ ამ ხელსაწყოს დახმარებით ვატიკანი ინარჩუნებს ძალაუფლებასა და გავლენას ათეული წლების განმავლობაში.

მას შემდეგ, რაც ჰერბერტ უელსმა დაწერა რომანი "დროის მანქანა", ბევრს გაუჩნდა დროში მოგზაურობის იდეა და სურვილი. ამ საკითხით ფიზიკოს-თეორეტიკოსებიც კი დაინტერესდნენ სერიოზულად. იქნებ მართალიცაა?

აღმოჩნდა რომის დამაარსებელი რომულუსის სამარხი

არქეოლოგები ამტკიცებენ, რომ ნახეს რომის ლეგენდარული დამაარსებლის რომულუსის სარკოფაგი. ისტორიკოსები ამას ეჭვქვეშ აყენებენ. კოლიზეუმის დირექტორმა ალფონსინა რუსომ აღმოჩენას ექსტრაორდინარული უწოდა.

სამარხის ადგილის 3 D მოდელი

იტალიელი არქეოლოგობის მიერ აღმოჩინელი მიწისქვეშა ტაძარი სარკოფაგით, მათივე აზრით უნდა ეკუთვნოდეს რომულუსს. აღმოჩენა გაკეთდა კომიციის ზონაში-ძველრომაული ფორუმის ადგილზე.

აღსანიშნავია, რომ მიწისქვეშა კამერა მდებარეობს "შავი ქვისგან"-Lapis Niger ზუსტად რამდენიმე მეტრში. "შავი ქვა" გახლავთ ძველი კვადრატული შავი მარმარილოს ფილა, რომელიც ძველი რომის დროიდან მოყოლებული ამოუხსნელ გამოცანად რჩება. მკველვარებს მიაჩნიათ, რომ ის დაიდგა რომულუსის სამარხის ადგილზე.

რა აკავშირებს ტამპლიერთა გოთიკურ ტაძრებს პეტრე იბერთან

პირველი გოთიკური ტაძარი პარიზის მახლობლად გახლავთ ბენედიქტელთა სააბატო სენ-დენი. გადმოცემის თანახმად, დიონისე არეოპაგელი (პარიზელი), რომელსაც აიგივებდნენ ათენელ დიონისე არეოპაგელთან, მონმარტრის მთაზე წამების შემდეგ მოჭრილი თავით თავისი ფეხით მივიდა ახლანდელი სენ-დენის სააბატოს ადგილზე და იქ დაკრძალვა უანდერძა ხალხს. მოგვიანებით, ათენელი დიონისე არეოპაგელი, ფსევდო დიონისე არეოპაგელი და დიონისე პარიზელი  შეერწყა ერთ პიროვნებას და მას მიეძღვნა სენ-დენის მონასტერი და სააბატო. 

სენ-დენის ადგილზე პირველი პატარა ტაძრის აგება კი მეფე დაგობერტის სახელს უკავშირდება. დაგობერტი ფრანკთა მეფე (629-639 წწ.) მეროვინგთა დინასტიიდან გახლდათ. აქვე უნდა გავიხსენოთ მეროვინგების დინასტიის თავისებურებაც, როგორც მეფე ჯადოქრებისა და ამასთან, ფრანკების კავშირი ტროადან გაქცეულ ჰექტორთან და სხვა ტროელებთან. სწორედ ამ დაგობერტმა ჩაუყარა საფუძველი სენ-დენის ტაძარს დიონისე არეოპაგელის და ამასთან პეტრე იბერის პატივსაცემად. სენ-დენის სააბატო ასეული წლების განმავლობაში რჩებოდა სამეფო სააბატოდ. აქ იყო მეფეთა საძვალე. აქ იღებდნენ განათლებას უფლისწულები.

ტამპლიერთა ორდენი, დავით აღმაშენებლი და საქართველო (ნაწილი II)

როგორც ცნობილია, მარიამ-მართა, დავითის მამიდა ცოლად გაჰყვა მიხეილ მე-7, სავარაუდოდ 1072-74 წ. მარიამს ეყოლა ვაჟი-კონსტანტინე პორფიროგენეტი, რომელიც ალექსი კომნენის ქალიშვილზე, ანაზე დაინიშნა. მიხეილ ფსელოსი (კონსტანტინეს გამზრდელი) გვამცნობს, რომ კონსტანტინე ახალგაზრდა გარდაიცვალა. კონსტანტინეზე ცნობები 1087-89 წლიდან წყდება. ფსელოსი მარიამზე საუბრისას მისი გვარის სიძველესა და უპირატესობას უსვამს ხაზს ყველა არსებულ სამეფო გვართა შორის. მარიამ -მართას ახლო ურთიერთობა ჰქონდა ტოსკანის დედოფალთან და მის მემკვიდრე მატილდა ტოსკანელთან (გოტფრუა ბულონელის დედობილი). პეტრე განდეგილზე პაპი გრიგოლ მე-7, როგორც ადრეც აღვნიშნე, წერს რომ პეტრე ერთხელ გარდაიცვალა თავის სამშობლოში-იბერიაში, მაგრამ ანგელოზმა ის საიქიოდან დააბრუნა და მოავლინა იტალიას, რათა ამცნოს დასავლეთის საქრისტიანოს, რომ მოვიდა ჟამი უფლის საფლავის გამოხსნისა. ერთ-ერთი გადმოცემით, ჯვაროსნული ლაშქრობის იდეა გარკვეულწილად ეკუთვნის მიხეილ დუკას და მარიამ-მართას.

მეტად ყურადსაღებია იმ პერიოდის დიდი მეფეების საგვარეულო წარმომავლობა და მათი ნათესაური ურთიერთობები. მალიქ შაჰის შვილს ცოლად ჰყავდა მარიამ-მართას მული, ასე რომ როცა გიორგი II ჩავიდა მასთან ზავის დასადებად და მალიქ შაჰმა ის მიიღო "როგორც ძმა და ნათესავი'' სულაც არ არის სიმართლეს მოკლებული.

ადგილები დედამიწაზე, სადაც გრავიტაცია არ მოქმედებს

უკუმდინარე ჩანჩქერი ინგლისში

ინგლისში ქალაქ ჰეთფილდის ახლოს მოედინება ჩანჩქერი, რომელიც შადრევანს უფრო ჰგავს, ვინაიდან  ცისკენაა მიმართული. "უკუმდინარე" ჩანჩქერის თავისებურება იმაში მდგომარეობს, რომ ძლიერი ქარი იტაცებს და უკუღმა აბრუნებს მას. ჩანჩქერის სიმაღლე 24 მეტრია. საინტერესოა, როგორ აბრუნებს ქარი ასე ადვილად წყლის ასეთ მასას უკან.

პრეიზერის ზონა აშშ-ში

ტამპლიერთა ორდენი, დავით აღმაშენებელი და საქართველო(ნაწილი I)

საფრანგეთში, გოტფრუა დე ბულონელმა სიონის ორდენის სამხედრო-სამონაზვნო ჩრდილოვანი ადმინისტრაცია შექმნა, რომელიც ოფიციალურად იერუსალიმში "ტამპლიერთა ორდენის" სახელწოდებით დაფუძნდა და ცალკე არსებობას შეუდგა. გოტფრუა დე ბულონელი გახლდათ ქვემო ლოტარინგიის ჰერცოგი. ტამპლიერთა ორდენის პირველი მაგისტრი გახდა ჰუგო დე პეინსი, რომელიც  იმავდროულად სიონის პრიორატის გროსმაისტერიც გახლდათ. ტამპლიერთა ორდენი თავისი ღრმა არსით წარმოადგენდა გრაალის ძიების ახალ გზას. ამგვარად, გრაალის თასი და ტამპლიერთა ორდენი განუყრელად არიან ერთად. ორდენის ოცნება იყო ხალხთა ისეთი ერთობის შექმნა, სადაც აღარ იქნებოდა განსხვავება და დაპირისპირება რელიგიურ ნიადაგზე. დასაწყისში ორივე ორდენის მიზანი საერთო იყო-გრაალის მისტერიებში ხელდასმის მიღება და აღმოსავლურ სიბრძნესთან ზიარება. იერუსალიმის აღების შემდეგ, მათი გზები გაიყო. ტამპლიერებმა თავიანთი არსებობა წმინდა ბარძიმს დაუკავშირეს, ხოლო "სიონის ორდენი" პოლიტიკას დაუკავშირდა. 

"სიონის ორდენი"  შექმნის დღიდან ითვლის 27 მაგისტრს. როგოც ირკვევა, მათი მთავარი მიზანი მეროვინგების დინასტიის დაბრუნებაა."სიონის ორდენის" დიდ მაგისტრებს შორის იყვნენ: ლეონარდო დავინჩი, ვიქტორ ჰიუგო, კლოდ დებიუსი, ჟან კოკტო. ამ უკანასკნელს ახლო ურთიერთობა ჰქონია შარლ დეგოლთან და მას უჭერდა მხარს.

გადმოცემით, დავით აღმაშენებელს ტამპლიერთა ორდენის რაინდად თვლიდნენ. დაუდასტურებელი მონაცემებით,  თვით ტამპლიერთა მოძრაობას საქართველოსთან უნდა ჰქონდეს  კავშირი. ძველ წყაროებში კოლხებს ფასიანელებსაც უწოდებდნენ. ამ ფუძიდან ბევრი ტოპონიმია საქართველოში. სოფ. ფუტიეთი, სოფ. ფურტი და სხვა. ხევსურეთში იყო ხატის მსახურების აღმნიშვნელი ტერმინი-ფულტი. ძველ ბერძნულ წყაროებში კოლხი მთიელები იხსენებიან, როგორც ფუ(ს)ტელები. ისინი ანდრია პირველწოდებულს მოუქცევია ქრისტიანობაზე.ძველ აღთქმაში ხშირია ფუტიელების ანუ კოლხთა ხსენება. ფუ(ს)ტელები საქართველოს ისტორიულ წარსულში იმავე ფუნქციას ასრულებდნენ, რასაც ძველი აღთქმის ლევიანები. ისინი იცავდნენ საკულტო ტაძრებს წარმართობის დროს, ხოლო ქრისტიანობის გავრცელების შემდეგ, ეკლესია-მონასტრებს. სავარაუდოდ, ფუ(ს)ტელთა სამხედრო-სარწმუნოებრივი ორდენი უძველესი დროიდან უნდა არსებულიყო. ტამპლიერთა ორდენის მთავარი მიზანიც ეკლესია-მონასტრების და მომლოცველთა დაცვა იყო. ფრანგული სიტყვა ტამპლიერი (ტაძრელი) იგივე სვანური ფუსტელი (მეუფლე) იდენტურ ფუნქციონალურ დატვირთვას ატარებდა.

ყველაზე დიდი საიდუმლოებით მოცული კუნძულები დედამიწაზე

მრგვალი კუნძული, რომელიც ბრუნავს მრგვალ ტბაში 

ასეთი პატარა და უცნაური კუნძული მდებარეობს სამხრეთ არგენტინის  მიუვალ ტერიტორიაზე. ამიტომ არავინ იცოდა მისი არსებობის შესახებ. ის შემთხვევით აღმოაჩინა სატვირთო ვერტფრენის პილოტმა.

რაში გამოიხატება ამ ტბის თავისებურება: ტბას გააჩნია იდეალურად თანაბარი ნაპირები, რომელიც ქმნის მკვეთრად გამოხატულ წრეს. ტბაში მოჩანს მოცურავე კუნძული. კუნძულსაც ისეთივე იდეალური მრგვალი ფორმა აქვს, როგორც ტბას. ამასთან, კუნძული მუდმივად გადაადგილდება ნაპირთან მიმართებით ისე, რომ წყალი ტბაში ნახევრმთვარისებურ სახეს იღებს.

საიდუმლოებებით მოცული კაილასის მთა

კაილასის მთა მდებარეობს შორეულ, ძნელად მისასვლელ ადილზე დასავლეთ ტიბეტში და წარმოადგენს ერთ-ერთ მნიშვნელოვან წყალგამყოფს სამხრეთ აზიაში. კაილასის სიმაღლე 6666 მეტრია და გამოუცნობ ადგილად ითვლება მსოფლიოში.

კაილასი გახლავთ მთიანი მასივი, რომელიც გამოირჩევა სხვებისგან და არის ყველაზე მაღალი. მას მკვეთრად გამოხატული პირამიდის ფორმა აქვს. მწვერვალს თოვლის ქუდი უმშვენებს. ამ მთის დაპყრობა ჯერ ვერავინ შეძლო. ჯერ არავის დაუდგამს ფეხი მის მწვერვალზე.

მეცნიერებს მიაჩნიათ, რომ კაილასი მთა კი არა, პირამიდაა. დანარჩენი პატარა მთები კი პატარა პირამიდებია. გამოდის, რომ ესაა პირამიდების მთელი სისტემა. მაგრამ რა დანიშნულება აქვს მას?-მკვლევართა აზრით, კაილასის მთა წარმოადგენს ყველაზე მნიშვნელოვან ადგილს, სადაც დიდი ენერგია იყრის თავს. კაილასის მთების უნიკალურობა იმაშიც მდგომარეობს, რომ მის გასწვრივ არის სხვადასხვა სახის შეზნექილი, რკალისებური და ბრტყელი ნახევრად ქვის მოწყობილობა.

რობოტები ალექსანდრიის შუქურაზე

ალექსანდრიის ანუ ფაროსის შუქურა მსოფლიოს შვიდი საოცრებათგან ერთ-ერთი მათგანი გახლავთ. მისი მშენებლობა ალქსანდრე მაკედონელის დროს დაიწყო და დასრულდა პტოლემეუს I-ის მეფობის ხანაში. შუქურას სტრატეგიული მნიშვნელობა ჰქონდა. მისი უნიკალურობა კი ნაგებობის არასტანდარტულობაში გამოიხატებოდა.

როგორც ცნობილია, მაკედონელმა ნილოსის დელტის სამხრეთით დაარსა თავისი სახელობის ქალაქი. სტრატეგიულად მნიშვნელოვანი საზღვაო სავაჭრო გზების შესაქმნელად კი საჭირო იყო პორტი და ნავსადგური. იმ ადგილებში გემები ხშირად განიცდინენ კატასტროფას. აუცილებელი იყო შუქურის აგება. შუქურა შეასრულებდა მნიშვნელოვან ფუნქციას-გაანათებდა ირგვლივ გარემოს, გემებს მისცემდა სწორ მიმართულებას პორტისკენ და მტრის თავდასხმის შემთხვევაში, გაფრთხილებას შესძლებდა.

სოლომონ მეფის დღემდე გამოუცნობი იარაღი "შამირი"

ძველად მეფე სოლომონზე ბევრი ლეგენდა დადიოდა. სოლომონის სახელთანაა დაკავშირებული ყველასთვის კარგად ცნობილი ტაძრის აგებაც.

ბიბლიაში ნახსენებია, რომ მოსემ ძვირფას ქვებზე ისრაელიტელთა  თორმეტივე შტოს სახელი ამოკვეთა.რაც ჯადოსნური ქვის შამირის (ან ჭიის) საშუალებით მოახერხა. ამ ქვას განუსაზღვრელი ძალა გააჩნდა. ის ჭრიდა ალმასებს,  ბაზალტს, მარმარილოსა და რკინას. მოსეს სხვა საიდუმლო ნივთიც ჰქონდა კვერთხის სახით, რომელიც მრავალ სასწაულს ახდენდა.

ბიბლიაში ნახსენები ჭია-შამირი მხოლოდ მოსეს სახელთან კი არაა დაკავშირებული, არამედ მეფე სოლომონის სახელსაც უკავშირდება. მეფე სოლომონი გახლდათ რეალური ისტორიული ფიგურა, რომელიც ისრაელში მეფობდა 965-928 წწ-ში ჩვ.წ. აღ-მდე.

ანტიკური საბერძნეთის დღემდე ამოუცნობი საიდუმლოებები

 "ელევსინის მისტერიების" საიდუმლო

ანტიკური საბერძნეთის ერთ-ერთი ყველაზე მომხიბვლელი საიდუმლო ეხება  ორგანიზაციას, რომლის სახელწოდება გახლავთ სიტყვა "საიდუმლოს" სინონიმი.

"ელევსინის მისტერიები"-რელიგიური კულტი, რომელიც დაკავშირებულია რიტუალებთან, რომლის დეტალები ბურუსითაა მოცული დღესაც კი. ეს ტერმინი აღნიშნავს როგორც თავად ორგანიზაციას, ასევე რელიგიურ რიტუალს, რომელსაც ატარებდნენ მისი მონაწილეები.  

კულტის მისტერიების შესახებ ინფორმაციის სიმწირის ძირითად მიზეზად შეიძლება ჩაითვალოს მისტერიების  დიდი საიდუმლოს ხასიათი. საიდუმლოს გამჟღავნება, იმ დროს, სიკვდილით ისჯებოდა. ყველასთვის ცნობილი ესქილე ელევსინის ქურუმის შვილი და ხელდასმული გახლდათ.  ესქილეს აბრალებდნენ, რომ მან თავის თეატრალურ წარმოდგენაში გათქვა მისტერიების საიდუმლო, ამიტომ მოსაკლავად დასდევდნენ. სიკვდილისგან თავი იმით იხსნა, რომ დაიმალა დიონისეს ტაძარში.

მექსიკაში აღმოაჩინეს 13 000 ათასი წლის ევროპელის თავის ქალა

ოჰაიოს შტატის უნივერსიტეტის მეცნიერებმა  ჩაატარეს 13 000 წლის ოთხი თავის ქალის დეტალური ანალიზი, რომელიც არქეოლოგიური გათხრების დროს მოიპოვეს მექსიკის ტერიტორიაზე. ანალიზის შედეგად დაადგინეს, რომ ნაშთები ეკუთვნოდა ევროპის, აზიის და არქტიკის ბინადრებს.

კვლევის შედეგი ამტკიცებს, რომ ადრეული ჩრდილოამერიკელები ბიოლოგიურად ბევრად მრავალფეროვანნი იყვნენ ვიდრე ადრე თვლიდნენ. ასეთი დასკვნა, მექსიკის შტატ კინტანა-როოში წყლით დატბორილ გამოქვებულებში ნაპოვნმა ოთხი უძველესი თავის ქალის ანალიზმა განაპირობა. თავის ქალების ასაკი 9000-დან 13 000 წელია. ანუ ნაშთები ეკუთვნის ადამიანებს, რომლებიც ცხოვრობდნენ გვიანი პლეისტოცენისა და ადრეული ჰოლოცენის ეპოქაში.