ტიბეტში, ქალაქ იხ-ცაიდამის მახლობლად აღმართულია მთა ბაინგოგი. ბაინგოგი ფორმით პირამიდას წააგავს. მის მახლობლად ორი ტბაა-მტკნარი და მარილიანი. ადილობრივებმა მათ "შეყვარებული ტბები" დაარქვეს. მტკნარი ტბა განსაკუთრებულობით არ გამოირჩევა, მაგრამ მარილიანი ტბის სამხრეთ სანაპიროდან თუ აუყვებით მთას 60 მეტრზე, აღმოჩნდებით კლდესთან, სადაც სამი გამოქვაბულია. ორი მათგანი ჩახერგილია ნანგრევებით, ხოლო მესამე სავსეა გამოცანებით, რომელიც დღემდე ვერავინ ამოხსნა. ადგილობრივებს სწამთ, რომ ბაინგოგი სინამდვილეში მთა კი არა პირამიდაა. სწორედ ამ სავარაუდო პირამიდის ქვეშაა მთავარი საოცრება. გამოქვაბულის გლუვი, თეთრი ფერის კედლები საგანგებოდ გაპრიალებულს ჰგავს. შესასვლელი განში ორი მეტრია, სიმაღლეში კი რვა მეტრი. საოცარი ისაა, რომ ამ გამოქვაბულს მთელ სიგრძეზე მიჰყვება მილი, რომელიც მთის წვერიდან ეშვება და ბოლოს სადღაც იკარგება. მილის დიამეტრი 40 სმ-ია. არის კიდევ ერთი მილი, რომელიც გამოქვაბულის ძირში იწყება და მიწის სიღრმეში ჩადის. ასეთი მილი სულ თორმეტია. ისინი სხვადასხვა დიამეტრისაა.
ცნობა ბაინგოგის მთის შესახებ პირველად გაჩნდა 2002 წელს ერთ-ერთ ჩინურ გაზეთში. ცოტა ხნით ადრე ამერიკელ მეცნიერთა ჯგუფი ამ რაიონში ეძებდა დინოზავრის ნაშთებს. ისინი შემთხვევით წააწყდნენ სწორედ ამ გამოქვაბულებს.
ტბის სანაპიროზე კი აქა-იქ შეამჩნევთ ასეთივე ლითონის მილის ნარჩენებს. ზოგი კლდიდანაა გამოშვერილი, ზოგიც გრუნტიდან. მილები შიგნიდან სუფთაა. მყვინთავებმა სცადეს ტბის ფსკერის გამოკვლევა. ასეთივე მილები იქაც ნახეს. ზოგი წყალში ჩანს, ზოგი კი შლამითაა დაფარული. მათ გამოსაკვლევად აიღეს ნიმუშები.
მეტალურგებმა დაადგინეს, რომ მილები 30 პროცენტით რკინის ოქსიდისგან შედგება, ბევრია ასევე დაჟანგული სილიციუმი და კალციუმი, რაც მილების სიძველეზე მეტყველებს- დაახლოებით, 20-30 ათასი წელი. მოცემულმა ასაკმა ზოგიერთი დააეჭვა, მათ შორის ჩინელ მეცნიერი ლიუ შაოლინი. საკუთარი კვლევის შედეგები მან ჟურნალისტებს გაუზიარა. მისი აზრით, მილები ძირითადად შედგება რკინის ოქსიდის, კალციუმისა და სილიციუმისგან. საინტერესოა, რომ შემადგენლობის დარჩენილი 8 % იდენტიფიცირებას არ ექვემდებარება.
